Coaching op de werkvloer is mijn vak – maar dat betekent niet dat ik het aan élke werkgever of werknemer adviseer. Sterker nog: in sommige gevallen is het zelfs beter om het te skippen. Een paar kernwoorden in het ‘not to skip’ scenario? Vertrouwen, tweezijdige instemming en de wil om dingen te veranderen. Eén ding is in ieder geval zeker: zijn alle ingrediënten aanwezig en schakel je externe coaching in? Dan kunnen er hele mooie dingen ontstaan. Groei in de mensen én het bedrijf. Of het jou vooruit brengt? De zin én onzin van werkcoaching vertellen het je. 

We hebben allemaal onze routines. In ons privéleven, maar ook binnen onze kantoormuren. Het zijn van die handelingen en gewoonten waarbij je je veilig voelt. Dingen die lekker voor je werken en die zorgen dat jij (meer) rust ervaart – ook in chaotische omstandigheden. Kijken we naar de positieve effecten van werkroutines, dan zijn efficiëntie (minder nadenken = meer energie), foutenreductie (met name bij standaardprocessen) en meer mentale ruimte (automatische piloot = meer head space over) bekende voorbeelden. Toch kunnen routines je – met name in persoonlijke ontwikkeling – ook tegenwerken. Bijt jij je vast in je eigen gewoonten, dan kan je minder goed omgaan met veranderingen, kan nieuwsgierigheid verdwijnen, zal je sneller gedemotiveerd raken, kunnen resultaten stagneren, kan het zorgen voor conflicten met collega’s en krijg je blinde vlekken. Zo worden problemen en inefficiënties niet meer gezien, omdat ‘je het altijd al zo doet’. En precies in die punten, zit de grootste groei. Oftewel: merk je dat jij (werknemer) of een van je mensen (werkgever) vastloopt? Dan is de kans groot dat we onszelf ongewild in de weg staan. 

Of je nu werkgever of werknemer bent: we hebben vrijwel allemaal blinde vlekken. Van die dingen die we niét in onszelf of ons team zien, terwijl ze wel van (negatieve) invloed zijn op de manier van werken. Het is niet gek dat je deze zelf niet ziet, ze worden niet voor niets ‘blinde vlekken’ genoemd. 😉 Neem als voorbeeld een relatie, waarin je tegen dezelfde drempels blijft aanlopen met elkaar. Relatietherapie kan ervoor zorgen dat er langzaam stappen worden gezet. Dat die drempel afneemt – soms zelfs verdwijnt. Waarom? Omdat er iemand van buitenaf meekijkt. Iemand die er voor geleerd heeft, een objectieve kijk heeft én de valkuilen ziet, kent en snapt. Zo werkt het ook bij coaching op de werkvloer. Stel, je gaat als werknemer continu je grenzen over, maar je komt maar niet bij de oorzaak. Een externe coach gaat het gesprek met je aan, pikt de pijnpunten op, ziet openingen naar verbetering en gaat de verdieping met je in. Door naar de planning te kijken bijvoorbeeld, je (werk)overtuigingen onder de loep te nemen of je samenwerking met collega’s te observeren. Ben je werkgever en merk je dat je team niet lekker samenwerkt? Dan kan een externe coach jou ontzorgen in het optimalisatieproces. Deze zal met het team – en alle personen apart – spreken/werken, om zo te onderzoeken waar de problemen (= kansen) liggen. Denk aan samenwerking, persoonlijke krachten, communicatie en team spirit.

Wil je zakelijke doelen behalen, dan werkt coaching vaak beter dan het geven van instructies. Instructies worden gegeven vanuit het hoofddoel van de werkgever (oog voor het bedrijf), terwijl coaching focust op medewerkers in hun kracht zetten (oog voor de mens). We stimuleren medewerkers in dat laatste geval om zélf doelen te stellen, waardoor de motivatie extra hoog is om deze te behalen. Ook wordt er gekeken wat er per persoon nodig is, hoe deze het maximale uit zijn prestaties haalt én tegelijkertijd lekker in zijn vel zit. Geen kant-en-klaar-pakket dus, maar persoonlijke begeleiding die vaak langdurig doorloopt. Op deze manier is de kans op gedragsverandering namelijk groter. Ideaal wanneer je een nieuwe collega inwerkt, nieuwe vaardigheden eigen moet maken, er een betere werk- en privébalans wenselijk is of bepaalde angsten (zoals presenteren) overwonnen mogen worden. En natuurlijk: in het geval van samenwerken. Op élke werkvloer een must…

Yep, samenwerken dus. Hoe je het ook wendt of keert: waar gegroeid wordt, wordt samengewerkt. Je kan iets alleen doen, maar we hebben elkaar toch écht nodig om vooruit te komen. Het is niet voor niets dat een bedrijf werkt met zorgvuldig samengestelde teams. Het is dan ook niet gek dat dit niet altijd soepel verloopt. Dat die ene hardwerkende collega zich mateloos irriteert aan die andere collega die ‘de kantjes er vanaf loopt’. Dat er weer een harde zucht klinkt, als die ene collega stipt om 12:30 pauze neemt – terwijl de andere collega zijn lunchmoment weer eens overslaat. Dit zijn slechts een paar voorbeelden, maar het toont wel aan dat we allemaal uniek zijn. Dat we ons snel kunnen irriteren aan mensen die ánders denken en doen dan wijzelf. Is menselijk, maar ook hinderlijk. Zodra er namelijk meer begrip ontstaat en we kunnen invoelen waarom iemand iets op een bepaalde manier doet, wordt de samenwerking ook beter. En je weet het: een betere samenwerking zorgt voor meer productiviteit – en dat weer voor betere resultaten. Het is dus goed om je te realiseren dat jóuw manier van denken en doen niet de juiste is, net zoals dat de manier van die ander dat ook niet is. Er is geen ‘goed’ of ‘fout’. Iedereen brengt krachten en kwaliteiten. Door deze op elkaar af te stemmen – te begrijpen – ontstaat er een team met minder irritaties – en meer groei. Want: we leren van – en versterken elkaar.

Je las het natuurlijk al in het introgedeelte, maar coaching op de werkvloer heeft enkel zin als er wederzijdse instemming is, er vertrouwen wordt gevoeld en er wordt opengestaan voor verandering. Dat betekent dat elke betrokken partij er vanuit zichzelf volledig achter staat (niet gedwongen, geen overtuiggedrag), dat er vertrouwen is in zowel elkaar als de coach en dat er gevoeld wordt dat er dingen anders moeten – dat je openstaat voor een nieuwe weg. Ook moet er een duidelijke vraagstelling zijn (een helder doel: waar willen we naartoe?), moet er tijd en ruimte in de hoofden én agenda’s zijn en moet de context ondersteunend zijn (match de gewenste werkcultuur met de manier van coaching?). En ohja: over die match gesproken: het is ook belangrijk dat de coach en coachee(s) elkaar goed liggen. Op zakelijk niveau dus, maar ook op persoonlijk vlak. Je gaat vaak diepe gesprekken met elkaar aan, waarin gevoelige onderwerpen aan bod komen. Dat kan alleen open en eerlijk gedeeld worden, als de situatie veilig is. Yep, die match dus.

Coaching kan helpend zijn, maar is geen wondermiddel. In sommige situaties is het simpelweg niet het juiste instrument of zelfs contraproductief (tegenstrijdig effect). Als de vrijwilligheid ontbreekt aan een of meerdere kanten – de hulpwens alleen van de ander komt bijvoorbeeld. Als je niet bereid bent om naar je eigen houding te kijken – laat staan om te veranderen. Of als een kritische blik ontbreekt en je weigert om met een open blik naar je normen en waarden te kijken. Ook kan het gezien worden als een ‘quick fix’ om het bedrijf te laten groeien, maar surprise: het is een langlopend proces waar continu aan gewerkt moet worden. Ook is het belangrijk dat het bedrijf/de mensen het coachingstraject serieus nemen. Is er geen draagvlak vanuit een of meerdere partijen? Meedoen om er van af te zijn bijvoorbeeld – of het wegwuiven als ‘gedoe’? Ook dan kan je coaching beter skippen. Datzelfde geldt voor (mentale) tijd en ruimte die ontbreken. Als dit niet vrijgemaakt wordt, wordt het probleem niet serieus genomen. Want: als de wil er is, is er tijd.

1. Heb ik een duidelijk beeld van de talenten van al mijn werknemers?
2. Weet ik waar de ontwikkelingsbehoeften liggen – en of dit nu matcht?
3. Gaat de samenwerking lekker – of is er winst te behalen?
4. Passen de bedrijfsdoelstellingen bij de mensen die deze moeten dragen?
5. Zijn er mensen/situaties die nu niet goed tot hun recht komen?
6. Merk ik dat medewerkers vastlopen in hun werk/ontwikkeling?
7. Zijn er opvallend veel (voelbare) klachten over stress, conflicten en ziekte?
8. Staan ik én mijn mensen open voor externe coaching? Is er voldoende vertrouwen?
9. Is de wil er om (mentale) tijd en ruimte vrij te maken aan alle kanten?

1. Waar loop ik momenteel tegenaan in mijn werk? Wat hindert me?
2. Welke vaardigheden/competenties wil ik doorontwikkelen?
3. Ben ik blij met mijn groei – of is er meer uit mezelf te halen?
4. Heb ik baat bij feedback van/schakelen met iemand buiten het bedrijf?
5. Voel ik me nog gelukkig bij dit bedrijf? Waar word ik blij van?
6. Heb ik het gevoel dat mijn krachten en talenten goed naar voren komen?
7. Past mijn werk bij mijn passies/blik op de toekomst?
8. Ervaar ik stress in mijn werk? Neem ik mijn werk mee naar huis?
9. Kan ik winst behalen in zaken als samenwerken en communiceren?

Wil je als persoon, team of bedrijf groeien? Of misschien wel op alle vlakken? Durf dan te leunen op de krachten van een externe professional. Blinde vlekken worden zichtbaar, onderling begrip ontstaat en persoonlijke ontwikkeling groeit. Maar… zoals gezegd: coaching is geen wondermiddel. Het is belangrijk dat er aan alle kanten inzet getoond wordt, dat we flexibel zijn (verandering = nodig) en dat er vertrouwen is. Met een duidelijke hulpvraag werken we gericht toe naar dat ene doel. Of dat nu groeien is in grenzen aangeven, effectiever samenwerken of het beter managen van werklast. Ik zeg: hulpvragen erbij en beantwoorden maar. Blijkt coaching wenselijk? Mooi als ik je mag helpen.